Theo Lou Shipley – Harvard Business School

Lou Shipley là cựu Giám đốc điều hành của Black Duck Software và là giảng viên tại Trường Kinh doanh Harvard. Lou phục vụ trong 5 Hội đồng công nghệ giai đoạn đầu và từng là Giám đốc điều hành thường trú tại General Catalyst.

Các công ty khởi nghiệp phải đối mặt với những thách thức đặc biệt trong thời kỳ suy thoái kinh tế. Chúng thường chưa có lợi nhuận và do đó phụ thuộc vào nguồn tài trợ bên ngoài – và do đó đặc biệt dễ bị ảnh hưởng khi các điều kiện kinh tế vĩ mô thay đổi. Để vượt qua thời kỳ suy thoái, các CEO khởi nghiệp nên lên đường và nói chuyện với khách hàng. Họ cũng nên tập trung vào việc bảo tồn văn hóa công ty và giữ chân những nhân viên hàng đầu. Và họ cần phải làm bất cứ điều gì có thể để mở rộng “đường băng” (runway) của mình – bao gồm cả việc nhận hạn mức tín dụng.

Với cổ phiếu giảm 20% so với mức cao nhất, chúng ta chính thức bước vào thị trường giá xuống. Nhiều nhà kinh tế dự đoán chúng ta sẽ rơi vào suy thoái trong vài quý tới nếu chúng ta chưa ở trong đó. Những chiến lược và chiến thuật nào mà các CEO khởi nghiệp nên sử dụng để chuẩn bị và sống sót qua suy thoái kinh tế?

Tôi đã dành ba thập kỷ qua trong ngành công nghiệp phần mềm, bao gồm ba nhiệm kỳ làm Giám đốc điều hành cũng như phục vụ trong hội đồng quản trị của 10 công ty tư nhân và là cố vấn cho nhiều công ty khác. Tôi đã lãnh đạo hoặc tư vấn cho các công ty vượt qua thời kỳ vỡ bong bóng dotcom, cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 và cuộc suy thoái do Covid-19. Mặc dù mọi thời kỳ suy thoái đều khác nhau, nhưng theo kinh nghiệm của tôi, có một số bước cần thiết mà các công ty khởi nghiệp nên thực hiện khi môi trường kinh tế xấu đi.

1. Ngay lập tức thực hiện các bước để mở rộng “đường băng” (runway) của bạn.

Khi suy thoái xảy ra, việc huy động vốn trở nên khó khăn hơn rất nhiều. Bạn cần lập kế hoạch để tồn tại bằng số vốn bạn có. Chỉ chi tiền để làm cho sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn tốt hơn hoặc để thúc đẩy doanh số bán hàng mới. Không còn chi phí “có thì tốt”: Thu hẹp quy mô các sáng kiến ​​mới, chỉ ưu tiên những sáng kiến ​​có cơ hội thành công trong thời gian ngắn.

Trong thời kỳ suy thoái, “tiền mặt là vua”, vì vậy bạn cần đảm bảo rằng mình có đủ tiền để vượt qua giai đoạn mở rộng cuối cùng. Nhận một hạn mức tín dụng để tăng vốn chủ sở hữu của bạn. Lãi suất vẫn hợp lý và rẻ hơn so với huy động vốn cổ phần mới, ngay cả khi lãi suất tăng.

2. Chủ động đón nhận những khách hàng tốt nhất của bạn.

Suy thoái kinh tế là cơ hội hoàn hảo để bạn với tư cách là Giám đốc điều hành củng cố mối quan hệ với những khách hàng lớn nhất và quan trọng nhất của mình. Hãy nhớ rằng họ cũng đang cảm thấy nguy cơ suy thoái kinh tế. Khách hàng luôn muốn gặp Giám đốc điều hành của công ty mà họ đã mua hàng, vì vậy đây là cơ hội để bạn lên đường, thăm khách hàng và dành thời gian cho nhân viên bán hàng của mình. Nếu bạn không thể gặp trực tiếp, hãy gặp trên Zoom. Nếu bạn cảm thấy không thoải mái khi bán hàng, hãy vượt qua nó. Gần đây, tôi đã nói chuyện với một người sáng lập/CEO có kiến ​​thức về kỹ thuật, người này nói với tôi rằng anh ấy “đã học cách đánh giá cao doanh số bán hàng” mặc dù lúc đầu anh ấy không thoải mái với việc bán hàng. Nếu trước đây bạn từng nghĩ rằng thời gian của mình được sử dụng tốt nhất cho sản phẩm, thì đã đến lúc bạn nên xem xét lại: Trong thời kỳ suy thoái, cách sử dụng thời gian tốt nhất của bạn là nói chuyện với khách hàng và bán hàng.

Hãy nhớ rằng việc bán nhiều hơn cho khách hàng hiện tại sẽ dễ dàng và rẻ hơn so với việc thu hút khách hàng mới. Điều này đặc biệt đúng trong thời kỳ suy thoái khi mọi người đều xem xét lại mọi chi phí. Nếu bạn đang kinh doanh B2B, việc ghé thăm khách hàng cũng giúp bạn hiểu rõ hơn về mức độ hài lòng của khách hàng và liệu bạn có nguy cơ bị khách hàng rời bỏ hay không. Nếu bạn điều hành một doanh nghiệp B2C, hãy đầu tư vào các chương trình phần thưởng và các sáng kiến ​​khác để đảm bảo những khách hàng tốt nhất của bạn cảm thấy được đánh giá cao. Rủi ro rời bỏ gia tăng trong thời kỳ suy thoái khi các công ty ưu tiên chi tiêu và rút lại các sáng kiến ​​​​mới. Tỷ lệ rời bỏ cao có tác động trực tiếp đến định giá của công ty. Là một Giám đốc điều hành, bạn có vị trí duy nhất để lãnh đạo bằng tấm gương và nhân viên của bạn sẽ ghi nhận nỗ lực của bạn.

3. Ở gần các nhà đầu tư mạo hiểm của bạn.

Năm 2020 và 2021 là những năm khó khăn đối với đầu tư mạo hiểm và nhiều công ty mạo hiểm đã đặt giá thầu khởi nghiệp lên mức không bền vững. Những nhà đầu tư tương tự giờ đây phải quyết định ưu tiên và hỗ trợ công ty nào trong danh mục đầu tư của họ khi nền kinh tế chậm lại. Các nhà đầu tư sẽ cần dự trữ vốn cho các vòng huy động vốn tiếp theo cho các công ty trong danh mục đầu tư để giúp họ đạt được thành công.

Vào năm 2022, các vòng quay xuống đang trở nên phổ biến hơn. Là một CEO, việc thừa nhận rằng công ty của bạn bị định giá thấp hơn có thể rất khó khăn. Điều quan trọng là bạn phải liên lạc thường xuyên với các nhà đầu tư mạo hiểm của mình để đảm bảo họ nhìn thấy tiềm năng lâu dài của bạn.

4. Giữ chân nhân viên tốt nhất của bạn.

Suy thoái buộc nhân viên phải suy nghĩ lại về lựa chọn nghề nghiệp của họ. Nếu nhân viên bắt đầu nghi ngờ về khả năng tồn tại của công ty, họ sẽ nhận cuộc gọi từ các công ty lớn hơn trên thị trường – bất kể mức tăng vốn cổ phần của họ – có thể trả nhiều tiền hơn trong thu nhập hiện tại, tiền thưởng và lợi ích.

Nhận biết trước điều này, dành thời gian với những nhân viên giỏi nhất của bạn để đảm bảo rằng bạn hiểu được suy nghĩ của họ. Nhân viên luôn cho rằng cổ phần vốn chủ sở hữu của họ dựa trên vòng cấp vốn cuối cùng, vì vậy các vòng gọi vốn xuống tạo ra sự lo lắng của nhân viên. Mất đi những tài năng hàng đầu sẽ có tác động rất tiêu cực đến công ty của bạn. Quản lý và duy trì động lực của bạn là rất quan trọng cả về việc giữ chân nhân tài hàng đầu cũng như tuyển dụng nhân tài mới.

Nhiều lần trong sự nghiệp của mình, tôi đã giải quyết vấn đề này bằng cách đưa ra các khoản trợ cấp quyền mua cổ phiếu bổ sung cho những nhân viên hàng đầu để đảm bảo rằng họ thậm chí không nhận các cuộc gọi tuyển dụng. Nó hoạt động. Việc giữ chân nhân tài hàng đầu sẽ dễ dàng hơn nhiều so với việc cố gắng phản đối đề nghị một khi nhân viên của bạn đang cân nhắc các lựa chọn khác.

5. Nhấn mạnh và tập hợp xung quanh nền văn hóa doanh nghiệp độc đáo của bạn.

Theo kinh nghiệm của tôi với tư cách là một CEO, cho đến nay, văn hóa doanh nghiệp là yếu tố quan trọng nhất quyết định việc giữ chân nhân viên. Nhân viên biết giá trị thị trường của họ và hầu hết ở lại với bạn nếu họ được đền bù, hạnh phúc và cảm thấy họ đang tạo ra sự khác biệt. Tập trung vào văn hóa doanh nghiệp và truyền đạt tính độc đáo và đề xuất giá trị của công ty bạn.

Tại Black Duck Software, một công ty khởi nghiệp về bảo mật doanh nghiệp, chúng tôi đã tạo ra một nền văn hóa học hỏi và công bằng. Mỗi nhân viên là một cổ đông và xem công ty như của chính họ. Chúng tôi tạo ra các cơ hội học tập và giáo dục và nhân viên cảm thấy họ tiếp tục học hỏi và phát triển khi trở thành một phần của công ty.

Văn hóa doanh nghiệp độc đáo và có thể nhận dạng là rất quan trọng để thúc đẩy toàn bộ nhóm của bạn sẵn sàng chiến đấu vượt qua nghịch cảnh. Việc cắt giảm chi phí và tập trung vào văn hóa có vẻ phản trực giác. Điều đó là có thể bởi vì việc tài trợ cho các sự kiện văn hóa doanh nghiệp độc đáo không hề tốn kém. Đó thực sự là suy nghĩ đằng sau các cuộc tụ họp quan trọng và có tác động đến tinh thần của nhân viên. Tại Black Duck, chúng tôi đã tổ chức cuộc thi xây dựng lego Chiến tranh giữa các vì sao dành cho các nhà phát triển phần mềm của chúng tôi. Sự kiện này đã được phổ biến rộng rãi vì các nhà phát triển có thể thể hiện công khai sự sáng tạo của họ và vui chơi, đồng thời không tốn nhiều chi phí để thực hiện.

Văn hóa của mỗi công ty là khác nhau, nhưng bây giờ là lúc để nhân đôi nó. Một nền văn hóa tốt sẽ giúp giữ chân nhân tài và đảm bảo rằng bạn có thể vượt qua thời kỳ khó khăn.

. . .

Suy thoái kinh tế là một phần tự nhiên của chu kỳ kinh doanh và các công ty thuộc mọi quy mô phải vượt qua hoặc suy thoái. Các công ty khởi nghiệp phải đối mặt với một thách thức đặc biệt bởi vì cho đến khi có lãi, họ vẫn dựa vào nguồn vốn bên ngoài để tài trợ cho sự phát triển và tiến hóa của mình đến khi trưởng thành. Để vượt qua và phát triển mạnh mẽ hơn nữa, hãy tiết kiệm tiền mặt và chú ý đến khách hàng, nhà đầu tư, nhân viên và văn hóa của bạn.