Trong quá trình áp dụng thực tiễn chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) vào thực tiễn, các doanh nghiệp Việt Nam đã gặp phải không ít khó khăn và đề xuất những ý kiến khắc phục những hạn chế để giúp doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc sử dụng các chuẩn mực vào công tác kế toán.
Những vướng mắc khi sử dụng chuẩn mực kế toán tại các doanh nghiệp Việt Nam:
Với 26 chuẩn mực kế toán đã được Xây dựng và Ban hành tại Việt Nam, đến nay các doanh nghiệp của nước ta đã sử dụng các chuân mức này như một công cụ cần thiết để đảm bảo tính minh bạch và phản ánh được chính xác nhất tình hình tài chính của doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình hình thành và phát triển các chuẩn mực đến áp dụng chúng vào thực tiễn gặp không ít khó khăn từ những hạn chế như hệ thống pháp luật, trình độ và năng lực ủa kế toán viên Việt Nam….
Về hệ thống văn bản pháp luật:
Các chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán đang tồn tại song song tại Việt Nam, các nguyên tắc kế toán hiện hành được quy chiếu vào chế độ kế toán. Từ đó, nhà nước mang trong mình trách nhiệm kiểm soát kế toán, về mặt đo lường, đánh giá, soạn thảo và trình bày báo cáo. Việc này thể hiện sự hội nhập của Việt Nam với nền kinh tế toàn cầu và tại đây là hệ thống kế toán chung quốc tế, đồng thời cho thấy sự thể hiện quản lý thống nhất của Nhà nước về kế toán.
Việc ghi nhận và đo lường kế toán tại các doanh nghiệp Việt Nam ngày này thường dựa vào cơ sở quy định của Thuế, điều đó không cho thấy rõ được sự khác nhau giữa lợi thuận kế toán và Thuế. Đây chính là nguyên nhân chính dẫn đến sự bất đồng quan điểm, tư duy của giữa cơ quan thuế và các doanh nghiệp khi cơ quan thuế nhận được báo cáo tài chính của doanh nghiệp.
Về kinh nghiệm và trình độ của kế toán viên
Người thực hiện công việc kế toán có trình độ càng cao thì khả năng vận dụng các chuẩn mực kế toán vào thực tiễn càng trở nên dễ dàng hơn. Trong quá trình đào tạo, các kế toán viên này sẽ tiếp thu những kiến thức một cách hiệu quả và có nhận thức tốt hơn về khoa học kế toán, khả năng lựa chọn, vận dụng các kỹ năng phù hợp vào công việc phần nào giúp tối đa hóa lợi nhuận của doanh nghiệp đang công tác.
Về phía các doanh nghiệp Việt Nam:
Tại các doanh ở Việt Nam hiện nay, đối với việc ra quyết định đầu tư rất ít sử dụng đến báo cáo tài chính mà thường chú trọng đến khía cạnh kê khai thuế. Ngoài ra, muốn sử dụng các chuẩn mực kế toán cần có sự hỗ trợ của các phần mềm và cần nâng cấp công nghệ hay thuê tư vấn cùng với đó là những kế toán viên có trình độ chuyên môn cao, chi phí cho những công việc này cũng là một trong những rào cản để các doanh nghiệp tiếp cận với các chuẩn mực kinh tế.
Hầu hết, các doanh nghiệp tại Việt Nam có quy mô vừa và nhỏ. Nguồn lực tài chính có hạn làm cho việc áp dụng các chuẩn mực vào thực tế sẽ không được đầy đủ.
Nhận thức của chủ DN đến vận dụng chuẩn mực kế toán trong các DN Việt Nam. Hầu hết các chủ DN rất ít sử dụng báo cáo tài chính trong việc ra quyết định đầu tư mà chủ yếu quan tâm đến vấn đề kê khai thuế. Bên cạnh đó, chi phí cho việc áp dụng các chuẩn mực kế toán như mua phần mềm và nâng cấp công nghệ, thuê tư vấn, đào tạo nhân viên hay tuyển nhân viên kế toán có trình độ cũng là rào cản khiến các DN hạn chế áp dụng chuẩn mực kế toán.
Về hoạt động của thị trường tài chính
Đây chính là một trong những rào cản ảnh hưởng đến quá trình áp dụng chuẩn mực kế toán vào thực tiễn khi thi trường tại chính của Việt Nam còn mới mẻ và rất non trẻ so với các thị trường khác trên thế giới, đến nay nó mới chỉ trong phạm vi quốc gia, cố gắng chuyển mình liên thông với thị trường vố quốc tế. Ngoài ra, các nhà đầu tư chưa thực sự chú trọng vào báo cáo tài chính.
Gợi ý một vài giải pháp
Cần đưa ra một số đề xuất hữu ích giúp các doanh nghiệp Việt Nam thuận lợi hơn trong việc áp dụng chuẩn mực kế toán, đến gần hơn với kế toán quốc tế:
Đầu tiên, Tại Việt Nam hệ thống chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán đồng hành với nhau nên khi ban hành chế độ kế toán cần phải xen kẽ nội dung của chế độ kế toán với từng chuẩn mực kế toán sao cho một cách chính xác nhất.
Tiếp theo, doanh nghiệp cần nhận thức rõ hơn về vai trò của thông tin kế toán, trong quá trình thực tiến nếu áp dụng được đầy đủ các chuẩn mực kế toán sẽ giúp ích cho doanh nghiệp khá nhiều.
Cuối cùng, nhân lực luôn là những yếu tố quan trọng trong hầu hết các vấn đè mà các doanh nghiệp đang mắc phải. Các trường đại học hay những trung tâm, cơ sở nhận đào tạo chuyên ngành kế toán cần cập nhật lại một chương trình học mới để người học có thể hiểu rõ hơn bản chất của chuẩn mực kế toán và thực hành một cách chính xác. Điều này sẽ cung cấp cho xã hội một đội ngũ kế toán có trình độ chuyên môn cao.
Theo CLUB Kế Toán