Đầu năm là thời điểm mà đa số chúng ta nhìn lại năm cũ và lập kế hoạch cho năm mới, cho cuộc sống cá nhân và cả cho sự nghiệp của chúng ta. Việc nhìn lại là khá quan trọng vào năm nay với những biến động chính trị gần đây và làn sóng đột phá trong công nghệ. Đâu là những thuận lợi và thách thức đối với giới kế toán trong 12 tháng tới ? Theo tôi, những thử thách này có thể được chia làm ba lĩnh vực: công nghệ; sự tin tưởng; và sự thay đổi về địa chính trị
Caption: Đằng sau một cánh cửa tại Brooklyn, Hywel Ball phát hiện một cơ sở nghiên cứu công nghệ sổ cái phân tán (Blockchain) hiện đại nhất.
Cuộc cách mạng công nghệ
Hãy bắt đầu với lĩnh vực công nghệ. Một năm trước, quan điểm của tôi về tác động của công nghệ đối với các ngành tài chính hoàn toàn bị đảo lộn bởi một cánh cửa khiêm tốn phủ đầy tranh sơn ở Brooklyn, New York. Đằng sau nó một cơ sở nghiên cứu với các trang thiết bị hiện đại nhất, nơi mà công nghệ sổ cái phân tán (Blockchain) hiện đại nhất đang được phát triển.
Vào thời điểm đó, tôi chưa hề nghe đến công nghệ blockchain nhưng những công dụng tiềm năng của nó và các ứng dụng của nó đã được nhắc tới rộng rãi. Chúng ta còn đưa ra thách thức khởi nghiệp cho công nghệ này đối với sáu nhóm kinh doanh công nghệ. Đây là một công nghệ đang nhanh chóng đi từ lý thuyết sang thực tiễn. Nhưng những đột phá công nghệ như blockchain có ý nghĩa gì đối với các ngành tài chính và nó tạo ra những thách thức gì cho ngành kiểm toán vào năm 2017 trở đi?
Đương nhiên sẽ có nhiều thay đổi đang được thực hiện. Công nghệ sẽ có một tác động lớn tới cách chúng ta làm việc; công cụ mà chúng ta dung; kĩ năng mà chúng ta cần; và còn có thể ảnh hưởng tới cái chúng ta cần kiểm toán. Ví dụ đối với blockchain, có thể trong tương lai sẽ xuát hiện nhu cầu kiểm toán các thuật toán, mã và các hợp đồng thông minh tạo nên công nghệ này. Và sẽ xuất hiện vấn đề quản lý những công nghệ mới này ra sao? Thách thức sẽ là bắt kịp với những sự thay đổi này và dần kết hợp nó vào công việc của chúng ta.
Hai công nghệ khác – phân tích dữ liệu và quy trịnh tự động hoá – đã tạo nên nhiều tác động tới kiểm toán, tạo nên cả thuận lợi và thách thức. Công nghệ phân tích cho phép chúng ta trích ra và xử lý một lượng lớn dữ liệu từ bên trong và cả bên ngoài tổ chức.
Công nghệ này mang đến một cái nhìn mới về những gì đang xảy ra trong các doanh nghiệp và thị trường, bao gồm các vấn đề mà chúng ta tưởng rằng không thể đo lường được, ví dụ như văn hoá. Cái từng được gọi là cái “mũi” của kiểm toán – hay trực giác – đang được thay thế dần bởi công nghệ phân tích dữ liệu nâng cao. Công nghệ này tách ra những dữ liệu khác thường để đánh dấu những rủi ro tiềm tàng và các vấn đề cần chú ý. Trực giác của kiểm toán đang dần được số hoá.
Sau đó chúng ta có robot. Đối với những quy trình lặp lại thường xuyên, robot có thể thực hiện nhanh chóng, đáng tin cậy, luôn có mặt và có cả chức năng kiểm tra lại. Quy trình tự động hoá có khả năng tác động đến một số công việc văn phòng tương tự như nó đã tác động đến các công việc sản xuất công xưởng torng các hai mươi năm vừa qua.
Những đột phá công nghệ này sẽ tạo cơ hội để phát triển các vai trò và vị trí mới trong tương lai, trong khi các kĩ năng chúng ta cần cũng sẽ không ngừng được nâng cao. Trong vòng năm năm tới, có lẽ chúng ta sẽ tuyển dụng “cộng tác kiểm tra dữ liệu” và “kiểm toán sổ cái phân tán (blockchain)” thay vì những kiểm toán viên thông thường?
Niềm tin vào giới kế toán
Với những biến động hiện nay, tôi nghĩ rằng còn một thử thách thứ hai cho ngành kế toán, đó là cách để chúng ta luôn theo kịp thời thế và được tin tưởng bởi những người cần đến chúng ta.
Mọi người đều nhận thức được rằng đang có những thay đổi trong xã hội và tồn tại sự ảnh hưởng từ chính trị lớn hơn tới vấn đề điều hoành doanh nghiệp trong môi trường mới. Và niềm tin giữa doanh nghiệp và xã hội không hề được cải thiện. Đây có thể được coi là thử thách mà mọi ngành nghề đều sẽ phải đối mặt và “Lãnh đạo có phản hồi và có trách nhiệm” sẽ là chủ đề bàn luận sôi nổi nhất tại Davos vào năm nay.
Cuộc trưng cầu dân ý của EU cho thấy có sự phân cấp và bất công bằng rõ rệt trong xã hội của chúng ta và tất cả doanh nghiệp, bao gồm cả doanh nghiệp của chúng ta, có vai trò quan trọng trong việc hạn chế sự chênh lệch này. Tôi nhận thấy vai trò của giới kế toán chúng ta rõ ràng là truyền đạt lại giá trị của các công ty, bao gồm cái mà họ tạo ra, cách mà họ tạo nên giá trị đó và tầm quan trọng của nó, cho các bên có quyền lợi liên quan.
Công nghệ mới sẽ cho phép chúng ta cải thiện và nâng cao cách chúng ta đảm nhiệm vai trò này. Nhưng chúng ta cần phải đảm bảo rằng có tồn tại các khuôn mẫu đúng chuẩn để các ban có thể liên tục đo lường, quản lý và truyền tải những giá trị họ tạo ra đến với các nhóm đối tượng liên quan trong dài hạn và liên hệ giá trị này với những nhà đầu tư, các bên liên quan khác theo một cách thuyết phục. Những chuyên gia tài chính phải là những người trông coi những dữ liệu nay cho các đối tượng liên quan.
Sự thay đổi địa chính trị
Điều này dẫn đến lĩnh vực thử thách thứ ba – sự thay đổi về địa chính trị. Việc UK thay đổi mối quan hệ với Châu Âu, việc nhậm chức tổng thống mới của Hoa Kỳ, và bầu cử ở Châu Âu, sẽ dẫn tới nhiều thay đổi và bất trắc. Thử thách của chúng ta, những người tư vấn dịch vụ chuyên nghiệp, đó là trở nên linh hoạt đối với những thay đổi và giúp khách hàng của chúng ta hiểu được rủi ro và cơ hội của môi trường mới.
Việc nhiều thay đổi mang lại những thử thách mới là một điều hiển nhiên. Để có thể thực hiện tốt vai trò quan trọng của chúng ta đối với xã hội, kiểm toán và các ngành nghề tài chính sẽ cần phải liên tục thích ứng và cải thiện. Tôi ý thức được những khó khăn của công việc phía trước, những tôi cũng hướng đến giai đoạn thay đổi mới này. Tôi có một miếng sticker với logo của công ty blockchain mà tôi phát hiện ra ở trên điện thoại của tôi, coi như nó là một lời nhắc nhở cho số lượng và tốc độ của những thay đổi mà chúng ta sắp đối mặt.
Hywel Ball – Managing Partner of Assurance tại EY, UK và Ireland
Minh Hiếu dịch
Theo Economia.icaew.com
